Bijna iedereen heeft er één gehad, een BlackBerry Curve of Bold met fysiek toetsenbord. Blindtypen ging nog nooit zo snel op een smartphone en de trackball zorgde voor prettige navigatie door de menu’s. Als je iemand een bericht wilde sturen vroeg je om zijn/haar BBM Ping waar zelfs een lied van is gemaakt. Wat is er gebeurd met de smartphone-maker die ooit met 50% marktaandeel in Amerika en 20% wereldwijd marktleider was op het gebied van mobiele telefoons?
Pingen
De BlackBerry telefoons zijn ontwikkelt door het Canadese bedrijf BlackBerry Limited (vroeger Research in Motion, RIM). De naam BlackBerry komt (inderdaad) van de fruit. Het fysieke toetsenbord met afzonderlijke knoppen lijken op de braam (Nederlands voor BlackBerry). De telefoons stonden bekend als veilig, betrouwbaar en om het fysieke toetsenbord. Op het hoogtepunt in 2009 had BlackBerry een marktaandeel van maar liefst 50% in Amerika en 20% wereldwijd. In Nederland was het populair vanwege BlackBerry Messenger, ook wel ‘pingen’ genoemd. In 2012 had BlackBerry nog maar 5% marktaandeel wereldwijd en eind 2016 had BlackBerry zelfs nog maar iets meer dan 200.000 toestellen verkocht wat neerkwam op een marktaandeel van 0.48%, afgerond dus 0%.
Opkomst van de iPhone
Apple introduceerde in 2007 de allereerste iPhone. Deze werd in de markt gezet als een device waarmee je op het internet kon, muziek kon luisteren en foto’s kon maken. Één jaar na de introductie kwam Google met Android. Een besturingssysteem voor de smartphone en tablets wat Open Source is waardoor programmeurs zelf apps en andere software konden ontwikkelen. Zowel de iPhone als AndroidOS werden geïntroduceerd in het BlackBerry-tijdperk.
Beiden kregen in eerste instantie geen vat op BlackBerry. Pas in 2010, toen Apple met de iPhone 4 kwam en Google met de eerste Nexus toestellen, kwam er een serieuze aanval op BlackBerry. Samsung had een jaar ervoor (2009) de eerste toestellen gelanceerd van de bekende Galaxy-lijn. Terwijl de iPhones en Android toestellen allemaal een touchscreen hadden, bleef BlackBerry vasthouden aan hun fysieke toetsenbord. Never change a winning team zouden ze hebben gedacht. Het zou het begin van het einde betekenen. Gebrek aan innovatie en hevige concurrentie van eerder genoemde partijen zorgden voor een sneeuwbal-effect, naar beneden wel te verstaan. In de onderstaande tabel staan de verschillende besturingssystemen gerangschikt op marktaandeel. Het moment dat BlackBerry op afgerond 0% marktaandeel stond had Android al meer dan 80% van de markt gepakt met iOS van Apple of nummer 2 met 17.9%. Samsung (17.8% marktaandeel in Q4 2016) had samen met Apple al bijna 40% van de markt in handen.
Wereldwijde smartphone verkoop naar consumenten. Per besturingssysteem in vierde kwartaal 2016 Q4 2016
| Besturings-system | 4Q16 Units (x1000) | 4Q16 Marktaandeel (%) | 4Q15 Units (x1000) | 4Q15 Marktaandeel (%) |
| Android | 352,670 | 81.7 | 325,394 | 80.7 |
| iOS | 77,039 | 17.9 | 71,526 | 17.7 |
| Windows | 1,092 | 0.3 | 4,395 | 1.1 |
| BlackBerry | 208 | 0.0 | 907 | 0.2 |
| Other OS | 530 | 0.1 | 887 | 0.2 |
| Total | 431,539 | 100.0 | 403,109 | 100.0 |
Zowel Apple als Samsung kwamen met gelikte touchscreen toestellen. BlackBerry introduceerde pas een paar jaar na de eerste iPhone haar eerste touchscreen toestellen en had de spreekwoordelijke boot toen al gemist.
BBM
Naast design van de toestellen waar Blackberry niet van koers wilde wijzigen, bleven ze ook vasthouden aan hun messaging-systeem. Het bekende BlackBerry Messenger (BBM), het pingen, was alleen beschikbaar op BlackBerry toestellen. BlackBerry hield die exclusief op haar toestellen, ondanks de populariteit van Android en iPhone. Pas in 2013 werd BBM beschikbaar op andere besturingssystemen, maar toen was ook deze boot al gevaren met populariteit van onder andere WhatsApp.
Wat voor BBM gold, gold ook voor het besturingssysteem van BlackBerry (BlackBerryOS). Dit hield BlackBerry te lang gesloten waardoor apps als Facebook en Twitter niet beschikbaar waren of niet optimaal werkten. Voor app-makers was Android en iOS top-of-mind, BlackBerryOS niet. Mede doordat de BlackBerry toestellen features misten, zoals een high-tech touchscreen en camera’s op de voor-en achterkant, waren vele apps niet geschikt. Pas in 2013 kwam BlackBerry met een high-tech touchscreen toestel maar toen was de grote menigte al overgestapt.
Zakelijke markt
Waar BlackBerry in de consumentenmarkt de slag had verloren aan Android en Apple, bleef het in de zakelijke markt nog steeds groot. Het veilige imago van de toestellen was een reden voor veel bedrijven om BlackBerry te blijven gebruiken. Dit gold ook voor het Witte Huis waar onder andere Obama en Hillary Clinton gebruikers waren. Ondanks de opkomst van Android en iPhone bleef het Witte Huis vasthouden aan de BlackBerry.
TCL
BlackBerry maakte in 2016 bekend niet meer haar eigen telefoons te gaan maken. Het na een paar jaar geprobeerd te hebben aansluiting te zoeken met Android en iPhone worden de merkrechten verkocht aan oa de Chinese fabrikant TCL. Zij zijn de grootste partij die BlackBerry telefoons mag ontwerpen en verkopen onder die naam. Er zijn nog 2 kleinere (Aziatische) fabrikanten maar die hebben niet zo een intenste samenwerking als TCL. De telefoons draaien op Android en behouden hun fysieke toetsenbord.
TCL kwam onder ander met de KEYONE en KEY2. Een Android smartphone met strak design en fysiek toetsenbord. Hoewel TCL tevreden was met de samenwerking maakte het in Februari dit jaar bekend te stoppen als fabrikant van BlackBerry telefoons. Het contract met BlackBerry loopt tot 31 augustus 2020 en wordt niet verlengd. Het is onduidelijk dit het einde van de BlackBerry telefoons is, of ze op zoek gaan naar een andere fabrikant.
BlackBerry Secure
Tot 2016 was de focus vooral op het maken van smartphones. Nadat BlackBerry de rechten had verkocht ging de focus meer naar de softwaretak. Cybersecurity firma Encription werd in februari 2016 overgenomen om de eerste stappen te zetten in de security consulting business. Nog een paar overnames verder werd in december 2016 BlackBerry Secure gelanceerd. Dit mobile security platform richt zit op de beveiliging in de mobiel en IoT markt. Het richt zich op Enterprise bedrijven en door opkomst van Cloud en IoT is BlackBerry is volledig gaan focussen op de software-kant.
In 2019 heeft BlackBerry het anti-virus bedrijf Cylance overgenomen voor $1.4 miljard. Dankzij deze laatste toevoeging in het BlackBerry Secure portfolio hebben ze een complete oplossing voor grote bedrijven op het gebied van beveiligingssoftware. Tijdens de bekendmaking van de kwartaalcijfers over het eerste kwartaal van 2020 maakte BlackBerry bekend winst te hebben gemaakt, mede dankzij Cylance, en groeit het weer na jaren van krimp. Het aandeel van BlackBerry bungelt tegenwoordig rond de $4.- waar in de hoogtijdagen bijna $140 werd genoteerd.
De topjaren van BlackBerry waren van 2006 t/m 2011. Na 2011 volgden jaren van negatieve groei. Sinds 2019 lijkt er weer herstel in te zitten en is de weg naar boven weer ingeslagen. De hoop dat BlackBerry weer een rol van betekenis kan spelen is terug, alleen wel als softwarepartij.